De Effenaar Eindhoven, Nederland

  1. Groovetrackers
  2. Archive
  3. Venues

Een stukje historie

De Effenaar is sinds 1971 in de binnenstad van Eindhoven gehuisvest in een voormalige linnenfabriek. De naam Effenaar verwijst naar de oorsprong van het gebouw; in de linnenfabriek werd een machine gebruikt om materialen te effenen, een effenaar. Tevens is het woord een populaire versie van ‘even naar’. Van oorsprong is de Effenaar een open jongerencentrum, opgericht door jongeren met een maatschappijkritische houding. Men had behoefte aan een eigen plek en vestigde zich in de verlaten linnenfabriek aan de Dommelstraat te Eindhoven. Hier konden de jongeren zonder bemoeienis van buitenaf activiteiten organiseren die uiting gaven aan hun onvrede met het systeem, de politiek en hun ouders. Na vijf jaar werd besloten dat de Effenaar zich in de richting van cultuur diende te gaan ontwikkelen. Het programma-aanbod kreeg meer structuur, maar de focus bleef op maatschappijkritische en politiek getinte activiteiten. Er heerste een uitgesproken underground-sfeer.

Het uitgangspunt in 1980 was dat het centrum een duidelijke voorlopersfunctie moest hebben binnen Eindhoven op sociaal-cultureel terrein. Het belangrijkste middel hierbij was het confronteren van de doelgroep met programma’s en workshops die grensverleggend dienden te zijn. Om het welzijn van de jongeren in Eindhoven te bevorderen werden er regelmatig informatieve en culturele programma’s georganiseerd op het gebied van theater, muziek en film. Tevens werden er in de Effenaar workshops en cursussen verzorgd en was het café een ontmoetingsplek met een open karakter.

In de loop der tijd werd er steeds meer afstand genomen van het traditionele jeugd- en jongerenwerk, de maatschappelijke functies werden afgezwakt en de Effenaar begon zich in toenemende mate te richten op het programmeren van muziek. De nadruk kwam steeds meer te liggen op puur culturele activiteiten en minder op politieke of maatschappelijke kwesties. De programmering werd niet langer middel maar doel.
In 1986 besloot men voor een brede groep jongeren te gaan werken, het programma-aanbod uit te breiden en de Effenaar vriendelijker en meer open voor het publiek te maken. De verbreding van het aanbod leidde ertoe dat er zeer diverse publieksgroepen getrokken werden.

Heden ten dage vervult de Effenaar binnen het popcircuit een voortrekkersrol en wordt door een grote meerderheid van de bezoekers beschouwd als een gezellige, relaxte en alternatieve uitgaansgelegenheid, die een open-minded, actuele en soms eigenwijze programmering voert.


De huidige Effenaar

De Effenaar staat bekend als landelijk gewaardeerde en gerenommeerde club, met een veelzijdig en bovenal grensverleggende programmering op gebied van (populaire) muziek, kunst, cultuur, lifestyle en nieuwe media. Optimale kwaliteit wordt hoog in het vaandel gedragen en bewerkstelligd door een professionele werkwijze en een enthousiast team van medewerkers.

De Effenaar bezit naast een zaal met een capaciteit van 650 bezoekers, een eetcafé en een café. In het eetcafé valt er een, iedere maand wisselende, expositie van kunstenaars te aanschouwen. Binnen deze expositie wordt doorgaans gekozen voor jongere kunstenaars, omdat de belevingswereld van bezoekers en makers niet ver uit elkaar ligt. Zaken als muziek, kleding, vormgeving en kunst maken onlosmakelijk deel uit van de in de Effenaar gebrachte jongerencultuur.

Binnen de programmering zijn er drie hoofdmoten te onderscheiden, namelijk: 'concerten', 'dance' en 'specials'.

Concerten
De Effenaar presenteert een veelzijdig aanbod van concerten, waarin nieuwe en experimentele stromingen binnen de popmuziek voorrang hebben. Het concert-aanbod omvat velerlei muziekgenres en varieert van hiphop tot hardcore, van gitaarrock tot reggae en van experimenteel tot metal. Zowel bands die pas in een later stadium naar het grote publiek doorbreken, als bands die nooit beroemd zullen worden omdat ze te eigenzinnig zijn, staan op het podium. Daarnaast programmeert de Effenaar bewust concerten die voor een groot en breed publiek toegankelijk zijn.

Dance
Iedere zaterdagavond en op enkele vrijdagavonden per maand worden dance-onderdelen geprogrammeerd. De zaterdagavonden bestaan voornamelijk uit frequent terugkerende 'vaste' cyclussen die ieder een specifieke dance-stroming vertegenwoordigen. Hierbij wordt hoofdzakelijk gewerkt met resident dj’s en de stijlen die zoal aan bod komen zijn: techno ('Fluid' en 'Technononsense'), drum & bass ('Red Zone'), hip hop ('Word!'), soulful ('Warm') en de meer algemene avonden waarop een breed scala aan dance te horen is ('DDD'). Binnen het dance-circuit heeft de Effenaar de reputatie één van de meest vooruitstrevende clubs van Nederland te zijn. Het is een voorloper bij de introductie van nieuwe geluiden en door middel van decor, licht, live-acts en video-toepassingen wordt de sfeer verhoogd. De Effenaar biedt op dit front een alternatief voor de gangbare discotheken en het commerciële uitgaansleven.

Specials
Specials is de verzamelnaam voor programma’s, die niet onder het concert- of dance-aanbod vallen. Onder de noemer specials vallen programma’s met als mogelijke invalshoeken literatuur, nieuwe media, lifestyle, spoken word, multi-cultureel, non-pop, theater, dans, film en audiovisuele producties. Deze invalshoeken worden relatief vaak vanuit het interessegebied van 'de Effenaarbezoeker' ingevuld.

De Effenaar werkt in de programmering samen met diverse Eindhovense instellingen en initiatieven waaronder Plaza Futura, Zuid Nederlands Jazzfestival, 2B, Stichting Axes/Jazzpower, Stadsschouwburg, Technische Universiteit Eindhoven, Vrijheidsfestival, Design Academy en Tromp Muziek Biënnale.


De toekomst

Om ook in de toekomst in de top van het Nederlandse popcircuit te kunnen blijven meedraaien, dient de Effenaar te investeren in zowel organisatie, personeel en huisvesting. Veruit de meest ingrijpende en veelbelovende ontwikkeling op dit gebied is het nieuwbouwtraject, dat een tijd geleden is ingezet. Op dit moment staat de Effenaar aan de vooravond van een aantal werkzaamheden die de sloop van het oude pand en de totstandkoming van een compleet nieuw gebouw inluiden. De noodzaak van deze nieuwbouw is terug te voeren op twee hoofdredenen.

Enerzijds kent het huidige gebouw vele knelpunten en beantwoordt het niet meer aan de wensen van de bezoekers. Het pand is oud, wordt intensief gebruikt, is ingewikkeld qua routing en bijzonder onderhoudsgevoelig. Faciliteiten als toiletgroepen, garderobe, entree, kassa en horeca-opslag zijn te klein en voldoen niet aan de hedendaagse eisen. Omdat bijna alle activiteiten plaatsvinden in dezelfde zaal, dient deze vanwege de diverse programmering vrijwel dagelijks omgebouwd en opnieuw ingericht te worden. Dit leidt tot hoge personeelskosten en een snelle slijtage van licht- en geluids-apparatuur en podiumdelen. De zaal is ongeschikt voor kleinere programma’s welke rond de honderd bezoekers trekken. Daarnaast zijn de eisen van het publiek aanmerkelijk hoger geworden. Daar waar men in het verleden genoegen nam met een gebrekkige, charmante accommodatie verwacht het publiek nu een snelle afhandeling bij de entree, geen uitverkochte garderobe, geen lange wachttijden bij de bars en goede toiletten. Ook de artiesten verwachten degelijke kleedkamers, een ruim podium, goede laad- en los mogelijkheden en een goede akoestiek. Met de komst van een nieuwe huisvesting voor de Effenaar worden deze tekortkomingen uiteraard geëlimineerd.

Anderzijds wil de Effenaar met het nieuwe gebouw haar nationale en internationale concurrentiepositie veiligstellen. Omdat bands steeds korter toeren en bovendien de gages telkens hoger worden, spelen zaken als capaciteit van de zaal, staat en uitstraling van het gebouw, de publieksfaciliteiten en geluids- en lichtapparatuur een steeds belangrijkere rol voor de afweging waar op te treden. De popindustrie is de afgelopen jaren sterk geprofessionaliseerd en het clubcircuit reageert hierop door de organisatie, het personeel, de faciliteiten en de huisvesting hiermee in de pas te laten lopen. Hierdoor hebben verschillende clubs in Nederland, onafhankelijk van elkaar, recentelijk een verbouwingsplan ontwikkeld of gaan daarmee aan de slag in de nabije toekomst. Naast de ontwikkelingen in Nederland signaleert de Effenaar dat Oost- en Zuid-Europa zich aandienen als nieuwe markt voor live popmuziek. Bands krijgen een grotere keuzemogelijkheid waardoor er minder data beschikbaar zullen zijn voor Nederland. Kort gezegd komt het er dus op neer dat een nieuwe huisvesting voor de Effenaar een must is om te beantwoorden aan de nieuwe standaard in de hedendaagse popsector. Enkel hierdoor zal de Effenaar in staat zijn in de toekomst aan haar ambitieniveau te blijven voldoen.

Tenslotte zal het nieuwe gebouw bijdragen tot verfraaiing van de binnenstad van Eindhoven en tevens tot het opwaarderen van het gebied langs de Dommel.

De doelstelling na de nieuwbouw blijft het brengen van actuele cultuur. Er is in de nieuwe Effenaar gekozen voor een grote zaal (capaciteit: 1000) en een kleine zaal (capaciteit: 350), waardoor de Effenaar in staat is haar eigenwijze programmering voort te zetten. De programma’s die zo typisch 'des Effenaars' zijn (kwalitatief hoogstaande, vernieuwende of grensverleggende culturele activiteiten) zullen naast de wat grotere producties voor een breder publiek blijven plaatsvinden. Breder, in de zin dat ook jonge kinderen en 40-plussers zich tegenwoordig meer en meer aangesproken voelen door de popcultuur en bovendien de bevolkingssamenstelling aanzienlijk is veranderd. Verder worden de 'specials', waaronder theater, mode, comedy, multimedia, literatuur en sport/leisure/reizen, weer een speerpunt in de programmering van de Effenaar.

De Effenaar
Dommelstraat 2
Eindhoven, Nederland
http://www.effenaar.nl

Events

» Patronaat
« TWSTd

You are visiting the archive. Check out groovetrackers.com for the best parties and festivals in the Netherlands and beyond.