The rights of desire By Ro, 6 November 2003

Wat is het toch moeilijk, zo zat ik mezelf laatst te bedenken als je steeds geconfronteerd wordt met je eigen gedachten, je dromen, je gevoel, kortom je eigen ik. Volgens mij waren het bekende filosofen en schrijvers die mij eens hadden duidelijk gemaakt dat onwetendheid zalig is. Nou moeten we onwetendheid niet gaan verwarren met dom zijn, en al helemaal niet met dom doen, eerder denk ik dat onwetendheid en het tegenovergestelde hiervan, te maken heft met een bepaald denkniveau en daarbij laat ik buiten beschouwing wat hoog, laag of middelmatig is, want wie ben ik om dat te beoordelen? Denkniveau, golflengte, frequentie…Als wij allen op hetzelfde denkniveau zaten in de wereld, was er niks aan de hand. Volgens mij zit je op dezelfde golflengte als je iets wil uitleggen aan iemand, iets wat moeilijk in woorden uit te drukken is, iets wat misschien niet in woorden uit te drukken is, en dat die ander je precies begrijpt, zonder dat je die mening bewust deelt, meestal is het dan zo dat je die mening onbewust deelt. Laat me geen kranten erbij pakken om jullie te laten zien dat Bush en Bin Laden elkaar niet begrijpen. Ignorance.
Als je niet weet dat er palmbomen op de wereld zijn, of dat de zon uberhaupt kan schijnen, kan je de zon ook niet missen. Hoe kan je dingen missen die er niet zijn? Hoe kunnen mensen die hun hele leven blind zijn, het missen om te kunnen kijken? Hoe kan je verlangen naar liefde als het woord liefde niet in je woordenboek staat en het gevoel liefde dus totaal onbekend? Is het niet zo dat wij streven naar kennis, naar liefde, naar palmbomen en naar de zon, omdat we weten dat we tegenslagen te verwerken krijgen? Omdat het juist deze tegenslagen zijn die ons doen verlangen naar meer, en ons kracht geven om dat te bereiken? Mensen die diep in hun ziel graven maken de mooiste dingen op aarde. De componist Handel. Bach. Mozart. De filosofen Kierkegaard. Jean Paul Sartre. Mensen die op gevoelens stuiten waar ze niet mee overweg kunnen en de drang hebben om die naar buiten te gooien, dan via muziek, dan wel via boeken, dan wel via gesprekken, via schilderijen…mensen die hun eigen ik omkeren, uitschudden, er niks uit zien vallen, en zichzelf op 90 in plaats van 60 graden gaan wassen. Mensen die op zoek zijn naar iets, waarvan ze zelf niet weten of het voldoening geeft, mensen die bijna door waanzin gedreven zijn.
De Zuid Afrikaanse schrijver Andre Brink schreef eens dit stukje in zijn boek “The rights of desire”:
“How can I thank her for a desert space, for loneliness, for anguish, even for despair?
How can she understand –how can I myself understand, that a desert holds the promise of flowers, that the dark of a moonless night is a condition of the light, that only in solitude can we discover the need of others.”
Om filosofen te begrijpen, om Mozart te begrijpen in de diepste betekenis van het woord, moet je op hetzelfde denkniveau zitten als hij. De muziek vangt je, speelt met je, het laat je niet los. De cd van Plastikman – Closer. Een filosoof van deze tijd. Bassen, ritmes, blubjes en bliepjes, keren jezelf binnenste buiten als je precies op die frequentie zit. Nu zit ik hier, zonder enige vorm van geestverruimende middelen, dus ook geen muziek, terwijl ik me zit te bedenken dat het met de liefde precies zo is. De befaamde "klik" met je geliefde heeft gewoon te maken met welke gangen je gedachten doorlopen en niet zozeer hoe je het dan uit, je partner ziet dat toch wel, die prikt daar doorheen. Als je verliefd bent heb je geen antwoorden op vragen nodig. Er zijn geen vragen. Waar ga je antwoord op geven dan? Je zit en je droomt. Gelukkig maar dat bijna niemand op precies dezelfde golflengte zit als ik, als jij. We weten dat er iemand is die op precies dezelfde frequentie zit als jij, en als we het niet weten, dan geloven we het, en als je het niet gelooft doe je niet mee in het spelletje van de liefde, misschien met andere spelletjes op de wereld, maar niet met deze. Helaas. Het is juist dat verlangen naar liefde, naar die ene persoon, dat ons scherp houdt, dat je doet vergeten dat je laatste vriendin een heks was. Het is die belofte die ons in slaap wiegt als je denkt dat je nooit meer kan gaan slapen. Het is het tegenovergesteld van onwetendheid wat alles draaiende houdt, van oorlogen, tot liefde, tot het eten van een gebakken zeeduivel in The Grand. En het is Plastikman die mij dat heeft ingefluisterd, en de verliefdheid die mij dat duidelijk maakt. Muziek en liefde, wat een combinatie.
Dr. John Nash in A Beautiful Mind in de scene waar hij zijn vriendin ten huwelijk vraagt:
“Hoe groot is het heelal?” (vriendin)

“Oneindig.” (Nash)

“Hoe weet je dat?”

“Alles wijst erop.”

“Maar het is niet bewezen. Hoe weet je het dan zeker?”

“Ik geloof het gewoon.”

“Zo is het ook me de liefde.”


2 L.

Roderik Bratianu